• (+31) 85 792 0492
  • info@interamb.com

Wechi op Curaçao als kans voor culturele eenwording

De aarde wordt door de mensen verdeeld in stukjes land. Iedereen denkt een stukje van moeder Aarde te kunnen bezitten, maar de natuur trekt andere grenzen.

 

Amazonewoud, grote steden, allemaal hebben ze hun eigen dynamiek die bepaalt hoeveel grond waard is. Natuurlijke processen vinden hun voortgang en bepalen wat de opbrengst is, in termen van landbouw, dienstverlening, kennnis of macht. Maar is het wel zo eerlijk om de aarde te verdelen als we haar daarmee stukje bij beetje kapot maken? Alleen met een groot bewustzijn kunnen wij de aarde in bruikleen krijgen en zorgen dat zij in stand blijft.

 

In de koloniale tijd zijn we begonnen om de aarde te verdelen in stukjes grond. Elke kolonist eiste zijn terrein op, er kwamen eigendomspapieren en er werd geld betaald voor grond. Een stukje grond betekende een nieuwe toekomst, een plek om je huis te bouwen voor je vrouw en kinderen, je vee te weiden, je planten te zaaien. Eten en veiligheid, een terrein met een hek eromheen waren je domein. De publieke zaak was nog niet zo groot, iedereen zorgde voor zichzelf. Er werden wegen aangelegd en het vak stedenbouw werd geboren.

 

Natuurlijk diende zich al snel de kwestie van de openbare orde aan, want mensen dronken om hun zware leven te verdragen en werden grof en onbeschoft op straat. De politie deed haar intreden, ook om dieven te pakken die over de omheining heen klommen om bezittingen te roven. Samen met het grondbezit werd ook het materialisme sterker. Men verzamelde mooie en nuttige spulletjes op het eigen terrein en zette er een slot op.

 

Toen de slaven werden vrijgemaakt, stonden zij naakt op straat. Geen grond, geen bezittingen, alleen hun handen om mee te werken. Er was dus sprake van een hele valse start. Pas toen men begon te sparen voor het kopen van terreinen kon men iets opbouwen. Gelukkig waren er ook slavenhouders die grond gaven aan hun vrijgemaakte slaven omdat ze zagen dat ze anders geen kans maakten om te overleven. Zo’n situatie was ontstaan op de plantage Wechi op Curaçao, maar door fraude met eigendomspapieren is de grond uiteindelijk verkocht aan de woningbouwstichting van Curaçao. De nazaten van de slaven eisen hun grond op en dat is terecht maar tegelijkertijd is er ook een situatie ontstaan die vraagt om nadenken.

 

Fundashon Kas Popular heeft een sociale doelstelling en heeft ervaring met projectontwikkeling, terwijl de nazaten toch een partner zouden moeten zoeken om de ontwikkeling van het terrein ter hand te nemen. Waarom deze twee partijen niet gewoon laten samenwerken? De opbrengst van de grond is voor de helft voor de nazaten en voor de helft voor FKP. Al het voorbereidende werk is een soort taakstraf voor het ontvreemden van de gronden in het verleden, want dat gaat zeker worden aangetoond.

 

Voor de gronden zijn al vergaande plannen in voorbereiding, die rekening houden met duurzaamheid voor omgeving en bewoners. Het zou zonde zijn om deze plannen weer in de prullenbak te gooien. Zelf heb ik voor dit plan een woning ontworpen die helemaal is gebaseerd op klimaatgericht wonen. De wind en de regen zijn de basis voor het ontwerp: het grote dak voert het regenwater af naar het midden en verzamelt dat in een regenbak, die via natuurlijk verval kan worden hergebruikt. De wind trekt door de woning door het toepassen van kleine openingen aan de windzijde en grote schuifpuien aan de luwe kant. Door de schuifpuien wordt de kleine woonkamer vergroot met een luifel van 2 m breed, en dit geldt ook voor de eetkamer zodat er altijd een gevoel van buiten wonen is, maar wel volledig in de schaduw.

 

De wasmachine kan in de berging, de was kan worden opgehangen onder het dak. Het is een zelfvoorzienende woning die in alle kleuren van de regenboog geschilderd kan worden. Het dak is een groot houten vlak, wat mooi het stenen gevoel compenseert van de fundering en de wanden. Het model heet Archimedium, naar het bureau dat het heeft ontwikkeld. Het model kan worden geplaatst op individuele kavels of het kan worden geschakeld in patronen voor een community, waarin mensen uitzicht hebben de nachtkant van de woning van de buurman om privacy te garanderen. Op zo’n wijze kunnen er eenvoudig 32 woningen per hectare worden gebouwd, een manier om een zo groot mogelijke opbrengst uit het terrein te halen. Financiering van het project is natuurlijk niet eenvoudig, het gaat om het grootste project ooit, namelijk 2500 woningen.

 

Vanwege de koloniale geschiedenis dient Nederland haar verantwoordelijkheid te nemen en een goedkope lening verstrekken aan de Curaçaose regering, die zelf het commerciële risico moet nemen van deze onderneming. FKP is slechts een instrument, de projectontwikkelaar. Veel mensen zullen worden geholpen aan een woning en de woningnood zal afnemen, een overheidstaak. De grond zou dan ook weer overgedragen moeten worden aan het Land, zodat gronden in erfpacht kunnen worden uitgegeven. Voor de nazaten dient daarin een verrekenmodel te worden aangehouden om hen zo hun eigen grond terug te geven. En zo kan de situatie rond Wechi netjes worden opgelost als de rechter op 30 september uitspraak doet over de eigendomssituatie.