Hij behoort tot de groot industriëlen van Nederland zoals Albert Heijn, Freddy Heineken en Frits Philips. Zijn levensverhaal is bijzonder boeiend en inspirerend en dat is in het eerste artikel nauwelijks naar voren gekomen. Hoe begon Joop van den Ende met het opbouwen van zijn imperium en hoe slaagde hij daarin?
Of het nou om Speaker’s Night, PassieQ of Internationaal Ambitieus gaat… Ik leef volgens de uitspraak ‘bestudeer de groten en wordt groter’. Een spreuk van Michael Jackson, die ook door andere grootheden werd gepraktiseerd. Succes laat sporen na en door die sporen te bestuderen, er van te leren of ze te modelleren, is de kans groot dat je ook succesvol wordt. Joop van den Ende is een voorbeeld van zo een succesvol persoon die ik heb bestudeerd. Ik deel zijn lessen met jou…
Begin
Joop groeide op als jongste van een groot en arm gezin. Hij is wat je noemt een ‘selfmade man’. Ondanks zijn interesse en liefde voor theater is Joop geen geweldig acteur. Als timmerman werkt hij achter de coulissen, maar daar zou hij niet eindigen. Ambitieus als hij is, begint hij halverwege de jaren 60 een theaterbureau genaamd Spotlight in een markt waar andere impresariaten al veel langer bestaan en zodoende hun betrouwbaarheid hebben bewezen. Hoe zou hij daartussen opvallen?
Zelf doen
De anderen boden dezelfde artiesten aan, dus een nieuwkomer die op deze markt een positie wilde verwerven, moest over ingenieuze verkooptechnieken beschikken en vooral eigen initiatief. Naast actieve acquisitie besluit Joop om ook eigen evenementen op te zetten. Hij biedt talentenjachten aan met kans om ontdekt te worden, omdat hij samenwerkingen met platenmaatschappijen, boekingsbureaus en producenten afsluit.
Strijd
Naast Spotlight had Joop met zijn feestwinkel een tweede inkomstenbron. In datzelfde kantoor werden de zaken voor Spotlight gedaan. Uit zijn verhaal blijkt dat het vaak een zware strijd is geweest. Telefoneren om voorstellingen te boeken, afgewezen worden, weer bellen, langsrijden, directies uitnodigen om naar de voorstellingen te komen kijken…De woede als ze hadden toegezegd om te komen en niet op komen kwamen dagen. Zoiets kun je alleen maar opbrengen als je heilig gelooft in wat je brengt.
Motto
Alles moest beter, mooier en groter. Dat werd zijn motto en dan zou de bijbehorende waardering voor zo een topproduct vanzelf wel komen. Hij ontdekte interessante mogelijkheden zoals kindervoorstellingen, maar ook door als tussenpersoon te fungeren voor artiesten en locaties. Dit bleek massaproductie, waarbij anderen via hem te eten kregen. Hij boekte een megaomzet met het produceren van een kinderserie, waarbij hij er een theatertour omheen organiseerde en ook de merchandising deed.
Van TV naar theater
Joop hield ook van Batman en heeft hem regelmatig gespeeld. Hij besluit een Batman-tournee te organiseren en dit werd een groot succes. Daarmee was hij ervan overtuigd dat het dan ook met een andere televisieattractie moest lukken. Het bleek dat kinderen naar televisie keken en verwachtten dat de helden van het scherm naar hen zouden komen. Het brengt Joop op het idee om varianten op tv-formules te vertalen naar theaterproducties. Het Circustheater voor grote voorstellingen en het voor kleinere producties bestemde Delamar zijn dan nog lang niet in zicht….
Goud
Qua timing was dit perfect omdat Hilversum toen baat had bij een buitenproducent wegens bezuinigingen, dus bood Joop programma’s als één pakket aan bij de omroepen. Er zou zelfs een machtspositie kunnen ontstaan als andere bekende omroepgezichten zich bij hen zouden aansluiten. Qua theater heeft Joop al gauw door dat hij moet produceren met het oog op export. Geen Nederlandse trekjes, maar een productie waarvan de herkomst niet belangrijk is, zodat het zich goed leent voor massaverbruik. Voor de logo’s en vormgeving werden Angelsaksische bedrijven ingehuurd.
Hollands
‘Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg. Das Hollands’. Joop voelt meer voor internationale maatstaven en daarvoor zoek je stijl en niveau. Wel is Joop voorstander van werken met lokale mensen en verklaart dat je alleen dan iets kan maken dat geschikt is voor de lokale markt. Joop krijgt ze mee door een minderheidsbelang te nemen in een lokale productiemaatschappij en tegen de eigenaren te zeggen, dat ze meeprofiteren zodra ze naar de beurs gingen. Op die manier kon hij een gouden deal met Endemol sluiten.
EndeMol
Voor een beursgang is een stevige financiële basis noodzakelijk. Endemol wilde geld uit de markt halen voor de buitenlandse investeringen die Endemol tot een waarlijk internationaal bedrijf zouden maken. Zo werd bijvoorbeeld ‘The Soundmixshow’ verkocht aan de BBC. Jammer genoeg blijkt theater te risicovol en niet passend in de zakelijkheid die een beursonderneming moet hebben om te groeien. Joop had op zijn beurt ook niets met Big Brother. Hij geloofde niet in het programma en had hij ‘nee’ gezegd dan was het niet doorgegaan, maar hij geloofde in John en diens enthousiasme.
Goede tijden, slechte tijden (GTST)
EndeMol kende natuurlijk eerst knalsuccessen voordat ze uit elkaar gingen. GTST is de meest bekende, maar er was ook een serie gebaseerd op het verhaal van de succesfilm Titanic. De empathie die de door Leonardo DiCaprio gespeelde jongeman van eenvoudige afkomst opwekte toen hij onwennig aanschoof bij de deftige familie van zijn geliefde. Dit bracht Joop op het idee dit thema van de klassenstrijd in serievorm aan te pakken. Of liever gezegd, in soapvorm vanwege de dagelijkse uitzendingen. De serie zou ‘Westenwind’ gaan heten.
Hart
Joop zei altijd dat je niet iets kunt produceren als je daarbij niet heel sterk inhoudelijk betrokken bent. Anders zou je alleen maar bezig zijn met handel en alles wat hij tot dan toe puur voor de handel heeft gedaan is een mislukking geworden. Naast ondernemen met het hart zegt Joop dat je altijd één stap voor moet zijn. Dat zegt hij ook altijd tegen mensen die bij hem op managementposities zitten. Eén stap vooruit denken. En soms de moeilijke weg kiezen. Joopt maakte met ‘Cyrano’ een spektakel dat toegankelijk was en ging rechtstreeks naar Broadway, terwijl hij vanuit Nederland ook naar Duitsland, Engeland en dan naar de Verenigde Staten ging.
Tot slot
Joop is ook van het terug geven. Met de Van Den Ende Foundation investeert hij jaarlijks een miljoenenbedrag aan ontwikkeling van talent. Hij had vroeger ook het M-lab, een minitheater voor vernieuwend musicalrepertoire in een vroegere opslagloods in Amsterdam-Noord, naar het idee van ‘off-Broadway’ en het workshopsysteem in New York.
Recente reacties