Het doel van geweldloze communicatie is een relatie opbouwen, gebaseerd op openheid, mededogen en wederzijds respect. Wanneer hier geen sprake van is, dan kan dit gecreëerd worden. Het vraagt om verantwoordelijkheidsgevoel en in sommige gevallen zelfs om moed!
In het eerste artikel had ik het over de twee eerste elementen van geweldloze communicatie: waarneming en gevoel. In dit artikel staat het element behoefte centraal. Eerst wil ik u uitdagen om onderstaande terugkoppeling voor Linda te analyseren. Gebruik hiervoor de twee eerste elementen uit geweldloze communicatie.
Hallo Linda,
Femke heeft jouw cv en motivatie voor de vacature bij de gemeente Den Bosch naar mij doorgestuurd. Enorm bedankt voor de tijd die je erin hebt gestoken. Ik ga je echter niet uitnodigen voor een kennismaking en ik zal je uiteraard ook vertellen waarom niet. Eerlijk gezegd vind ik je motivatiebrief erg slecht. Er zitten zeer veel fouten in en soms begrijp ik simpelweg niet wat je bedoelt. Ik heb je LinkedIn-profiel ook bekeken en ik herkende je manier van schrijven ook in je ‘Summary’. Het lijkt alsof je de neiging hebt om heel ingewikkeld te willen schrijven over iets wat heel simpel kan zijn. Alsof je soms moeilijke woorden wilt gebruiken terwijl je de betekenis niet helemaal kent. En als, zoals in je motivatiebrief, je dan ook nog eens veel interpunctie-foutjes maakt, zorgt dat voor een matige brief en dan word je dus niet uitgenodigd!
Voor de duidelijkheid, ik zeg dit omdat ik ook het goede van jou zeker wel inzie en ik hoop dat je wat hebt aan mijn tips. Je doet veel en je bent goed gericht op ontwikkeling. Daarom wil ik je dit als advies meegeven en ik hoop dat je dan snel weer een leuke baan vindt. Ik had je eerlijk gezegd ook bijna wél uitgenodigd, maar dan om het hier over te hebben, over je manier van schrijven/solliciteren/profileren. Maar dat is mijn rol natuurlijk niet en daar heb ik het nu helaas ook te druk voor.
In de terugkoppeling aan Linda kleven veel oordelen en tegenstrijdigheden die letterlijk na te lezen zijn. Deze kunnen ervoor zorgen dat Linda zich aangevallen voelt. Ik ben heel benieuwd wat jij hebt waargenomen en misschien hebt gevoeld bij het lezen van de terugkoppeling.
Element 3: behoefte
Iedereen heeft behoefte aan veiligheid, zelfexpressie, ruimte, plezier, inspiratie en hoogtij. Behoeften sturen de mens aan op zijn of haar gedachten en gedrag. Daarbij spelen gevoelens een belangrijke rol; deze geven signalen aan of een behoefte is vervuld of niet. Als wij onze behoefte willen bevredigen dan is het belangrijk dat wij bewust worden van onze gevoelens. Geweldloze communicatie gaat ervan uit dat iedereen graag zijn behoefte vervuld ziet. Een simpel voorbeeld als het hebben van dorst signaleert en herinnert ons er zelfs aan dat wij behoefte hebben aan vocht. Wij voelen ons prettig als die behoefte bevredigd is. Jammer genoeg werkt het in de praktijk niet altijd zo eenvoudig als in het voorbeeld.
Verborgen behoefte
Er zijn diverse manieren waarop wij onszelf en anderen onthouden om onze behoefte uit te spreken. Oordelen, kritiek, diagnoses en interpretaties (ballast) zijn uitingen die ons vervreemden van onze behoeften. Het direct uiten van onze behoefte maakt plaats voor het indirect uiten daarvan. Een ander samenhangend gevolg is dat onze behoefte verandert in een ‘verborgen’ behoefte. Het indirect uiten heeft onder meer de volgende kenmerken: jezelf wegcijferen (inclusief je gevoelens of de signalen), het gebruik maken van bewust onpersoonlijke voornaamwoorden als ‘het’ en ‘dat’ en de verantwoordelijkheid nemen voor de gevoelens van anderen. Dat laatste kenmerk wordt emotionele slavernij genoemd.
Lees hieronder per kenmerk een voorbeeld.
Jezelf wegcijferen
Een goed voorbeeld is het opsommen van activiteiten en taken, zonder gevoel of een duidelijk verzoek: ‘Vandaag is de tijd wel heel snel gegaan, ik heb geen moment de tijd gehad om op adem te komen; ik ben sinds vanmorgen begonnen met boodschappen doen, daarna naar de stomerij gereden, de was gedaan van de hele week, heb eten gekookt, het vlees voor morgen klaargemaakt en alle buren gebeld voor het buurtoverleg, dus… (implicerend) dus hoe zou het zijn als jij…’
Onpersoonlijke voornaamwoorden gebruiken
‘Ik snap niet dat er zo laat nog harde muziek gedraaid wordt, het zit mij dwars nu ik naar mijn bed wil’. Er wordt niet concreet benoemd waar het om gaat. Een duidelijk verzoek kan geformuleerd worden als aangegeven wordt wat het tijdstip is van de harde muziek.
‘Ik snap niet dat er na 22:00 uur nog harde muziek…’- Door specifiek aan te geven waar het om gaat, voel en weet je welke behoefte nu niet vervuld wordt.
Verantwoordelijkheid nemen voor de gevoelens van een ander
Deze vorm kent twee fases, de beschrijving betreft fase 1: thema relatie. ‘Ik ben echt bang om een relatie te hebben. Iedere keer als ik zie dat mijn partner ontevreden is of mompelt over zijn werk, voel ik mij machteloos. Ik krijg dan het gevoel dat ik mij niet blij mag gedragen, wat mij verstikt en dat ik er zo snel mogelijk uit moet stappen.’ Mensen die dit zeggen, ervaren liefde als een ontkenning van hun eigen behoeften met het doel tegemoet te komen aan de behoeften van hun partner.
Verantwoordelijkheid nemen
Emotionele bevrijding is de meest ideale vorm om gevoelens en behoeften te uiten. Het houdt in: duidelijk zeggen wat je nodig hebt. En op een manier die laat zien dat wij ook zorg hebben voor de vervulling van de behoeften van anderen. Onthoud dat wat anderen zeggen en doen slechts de stimulus zijn van onze gevoelens en nooit de oorzaak. Wij kunnen dus kiezen op welke manier wij willen luisteren naar wat de ander zegt en ervaren wat de ander doet. Onze aandacht kunnen we alleen naar ons gevoel richten zodra wij die koppelen aan onze specifieke behoeften en verwachtingen op dat moment. En erkennen wat wij nodig hebben zodat we een concreet verzoek kunnen verwoorden.
Hoe zou betreffende persoon uit eerder voorbeeld uit dit artikel een verzoek kunnen formuleren dat zowel Linda als deze persoon helpt en uitnodigt om elkaar te ontmoeten. En vanuit oprechtheid en veiligheid Linda en zichzelf helpt om de behoeften te vervullen?…
Graag wissel ik in een masterclass van gedachte met u over hoe er met geweldloze communicatie een verzoek in effectieve stappen ondernomen kan worden.
Bij interesse ontvang ik graag uw details, deze kunt u mailen naar pv********@gm***.com
Recente reacties