Een groot deel van mijn leven ben ik heen en weer geslingerd tussen 2 landen en daarmee ook 2 culturen. Geregeld stel ik mezelf de vraag: waar hoor ik nou echt thuis?
Allochtoon vs Zwarte Nederlander
Nee, dit is geen artikel over huidskleur, of over de geschiedenis en/of gevolgen van de slavernij. Geen artikel over white privilege versus black privilege. Geen artikel over het teruggaan naar je roots. Dit is geen artikel over discriminatie of je gediscrimineerd voelen. Dit verhaal gaat niet over politieke (in)correctheid.
Dit verhaal gaat over mij. Mijn ontwikkeling. Mijn groei. De dame die heen en weer geslingerd wordt tussen landen, culturen, normen, waarden en opvattingen. Dit is mijn persoonlijke ervaring. Misschien herken je jezelf in meer of mindere mate in mijn verhaal. Misschien niet. Feit is dat ik in het ene land een "makamba pretu" (zwarte Nederlander) wordt genoemd. Volgens sommigen aldaar ben ik helemaal “gemakambieerd” of “getataliseerd”. In het andere land ben ik volgens de wet een allochtoon ondanks het feit dat ik sinds mijn geboorte een Nederlands paspoort heb, maar ja, ik ben nu eenmaal geboren buiten Nederland.
Mijn culturele reis
Geboren op Curaçao ben ik als drie-jarige in Nederland komen wonen met mijn ouders die gingen door studeren. Ik heb een heerlijke tijd gehad en hoorde er helemaal bij. Van de leeftijd tot drie jaar en woonachtig op Curaçao kan ik mij helemaal niks meer herinneren. Mijn oudste herinneringen zijn van Nederland. Zes jaar later was mijn vader klaar met studeren en moesten we terug. Ik herinner me nog als de dag van gisteren dat mijn broer en ik van school kwamen en we geroepen werden naar de slaapkamer van onze ouders. Hier kregen we het nieuws te horen dat papa was geslaagd en dat we terug zouden gaan naar Curaçao. Terug? Hoezo terug? Ik kon me niks meer herinneren van dat eiland. Ik sprak de taal niet. In de voorgaande zes jaar nooit “terug” geweest. Hoezo terug? Ik ervaarde het als een weggaan. Weggaan van het land dat ik gewend was. Alles in Nederland voelde zo vertrouwd. De mensen, de taal, de gebruiken en gewoontes. Met ontzettend veel weerstand en tegenzin ging ik “terug” naar Curaçao. Voor de mensen die mij kennen: deze weerstand is de reden dat Papiaments niet mijn sterkste taal is. Zoveel weerstand dat ik zelfs vertikte de taal te leren. Na drie jaar basisschool en zes jaar middelbare school. Kon ik niet wachten om “terug te gaan” naar Nederland. Maar na mijn VWO mocht ik nog steeds niet “terug” van mijn moeder. Ze had er niet het vertrouwen in dat ik wist wat ik daar ging doen. Dus ben ik twee jaar een opleiding op de UNA (Universiteit van de Nederlandse Antillen) gaan volgen. En toen, toen mocht ik terug. Zo blij als een kind was ik. Ik kon terug naar het land met de vier jaargetijden, de bossen, de parken, treinen en trams. Ondertussen woon ik alweer 20 jaar in Nederland, Mijn studie Onderwijskunde heb ik met succes afgerond en ondertussen werk ik alweer 14 jaar bij de Rijksoverheid in verschillende functies.
Ik voel me thuis in twee landen
In de afgelopen 20 jaar ben ik geregeld “teruggegaan” naar het eiland. En na elk bezoek bemerkte ik dat ik steeds meer van het eiland ben gaan houden. De weerstand is er niet meer. Wat is het een prachtig eiland. Wat is de taal mooi. Wat een prachtige cultuur. En soms denk ik: zal ik “teruggaan” naar “mijn eiland”. Het eiland “kaminda mi lumbrishi ta dera” (daar waar mijn navelstreng is begraven). Want steeds meer voel ik me een yu di Korsow (kind van Curaçao). Maar ik voel me ook Nederlandse. Tenslotte woon ik het grootste deel van mijn leven in dit land. Ik besef dat ik in de ogen van sommigen compleet ben vernederlandst, gemakambieerd, getataliseerd. Makamba pretu (zwarte Nederlander) zoals ze dat ook wel noemen of Bounty (zwart van buiten en wit van binnen). Het doet mij wat als mensen op Curacao “anders” naar mij kijken. Voor sommigen hoor ik er niet meer bij. Ik ben te Europees.
Ik voel me thuis in twee landen. Ben ik in Nederland, wil ik terug naar Curaçao. Ben ik op Curaçao, dan wil ik weer terug naar Nederland. Helaas kan ik de landen niet mengen, de culturen wel. Beiden zijn onderdeel van mijn identiteit geworden. En hierdoor kan ik elke keer weer terug gaan naar mezelf. En dan kijk ik verder dan mijn huidskleur. Dan kijk ik naar wie ik ben geworden.
Ik ben gewoon Caresse
Van jongs af aan heb ik geleerd om mij aan te passen zonder verlies van mijn identiteit. Mijn moeder gaf mij vroeger allerlei koosnaampjes. Mijn reactie was dan altijd "Ik ben gewoon Caresse". Mijn reis van weggaan en teruggaan heeft ertoe bijgedragen dat mijn culturele achtergrond heel erg rijk is. Zwarte Nederlandse: waar hoor ik thuis? Mijn antwoord: ik ben overal thuis.
Wie ben jij?
Ook jij bent op reis. Tijdens deze reis maak je van alles mee. Ervaringen die jou gemaakt hebben tot wie je nu bent. De vraag is nu: waar hoor jij thuis? Laat jij je in een hokje plaatsen? Of durf jij je eigen hokje te maken? Welke keus je ook maakt, bedenk waar jij thuis bent en laat niemand je onvrijwillig in een hokje stoppen.
Recente reacties