Tijdens mijn sollicitatietrainingen heb ik gemerkt dat het voor veel kandidaten niet duidelijk is welke vragen wel of niet mogen worden gesteld tijdens een sollicitatiegesprek. In deze blog wil ik jullie ervan bewust maken van wat er wel of niet kan en hoe je hiermee omgaat in een sollicitatiegesprek.
Sollicitatiegesprekken zijn bedoeld om te beoordelen of een kandidaat voldoet aan de eisen die in de vacature worden genoemd. Het gaat er uiteindelijk om of je geschikt bent voor de functie. Het mag niet uitmaken of je bijvoorbeeld man of vrouw, hetero of homo, autochtoon of allochtoon bent.
Privé
Tijdens het sollicitatiegesprek mogen alleen vragen worden gesteld die relevant zijn voor de functie waarop je hebt gesolliciteerd. Vragen over privézaken zijn niet relevant en horen in een dergelijk gesprek dan ook niet thuis. Een werkgever mag een sollicitant niet afwijzen omdat zij 'zwanger' is of vragen naar een 'kinderwens'. In de praktijk blijken deze vragen vaker aan vrouwen dan aan mannen gesteld te worden. Bovendien, tijdens het sollicitatiegesprek mag ook niet worden gevraagd naar jouw gezondheid of naar jouw ziekteverzuim bij de vorige werkgever.
In de sollicitatiecode van de Nederlandse Vereniging voor Personeelbeleid (NVP) staat: "De arbeidsorganisatie stelt alleen vragen over aspecten die voor de functie en/of voor de functievervulling relevant zijn." Er zijn enkele vragen niet toegestaan omdat ze oneerlijk en discriminerend zijn voor bepaalde kandidaten. Maar er zijn ook vele andere vragen die niet moeten worden gesteld omdat ze simpelweg geen effectieve vragen zijn. Sommige interviewers gebruiken vragen die zij hebben overgenomen van andere interviewers, veel interviewers maken ook gebruik van vragen die aan hen in het verleden zijn gevraagd. Echter, niet omdat een vraag is gebruikt door een andere interviewer, betekent het automatisch dat het een effectieve vraag is.
Doel van het sollicitatiegesprek
Het doel van een sollicitatiegesprek is onder andere om een onderscheid te kunnen maken tussen geschikte en niet geschikte kandidaten voor de desbetreffende functie. Zodoende is het niet toegestaan om kandidaten te selecteren of kandidaten te beoordelen op basis van ras of etnische afkomst, nationaliteit of afkomst, religieuze overtuigingen, geslacht, leeftijd, seksuele geaardheid, burgerlijke status, politieke overtuiging en vele onderwerpen die te maken hebben met het persoonlijke leven van de kandidaten. Het lijkt erop dat het een lange lijst is van onderwerpen die niet aan jou mogen worden gesteld. Het principe is eigenlijk heel simpel: de interviewer moet zich alleen richten op het stellen van vragen die direct gerelateerd zijn aan het werk.
Niet acceptabele vragen, maar hoe een recruiter deze vraag toch subtiel stelt. (Ben je dit artikel op je mobile device aan het lezen, kantel je telefoon zodat je het volledige schema kan bekijken)
Echter, deze vraag is namelijk toegestaan als het spreken van meerdere talen een vereiste is voor de functie.
Hoe geef je antwoord op onbehoorlijke vragen? Formeel mag je weigeren antwoord te geven op zulke vragen. Ik ga ervan uit dat je bij zulke vragen het gesprek niet beëindigt maar dat je het voortzet en een goede sfeer probeert te bewaren. Jouw uiteindelijke doel is om de geschikte kandidaat te zijn voor de functie.
Tip #1 Blijf in ieder geval vriendelijk. Probeer het gesprek zo goed mogelijk een positieve wending te geven, bijvoorbeeld door het onderwerp te verleggen en een wedervraag te stellen over het werk.
Tip #2 Voorbeelden van wedervragen die je kunt stellen:
- "Die vraag verbaast mij eerlijk gezegd een beetje. Waarom is het voor deze functie van belang?"
- “In hoeverre is het antwoord op deze vraag van belang in de functie?"
- "Is er een bepaalde reden waarom u deze vraag over mijn privésituatie stelt?"
- “Waarom vraagt u daarnaar?"
Tip #3 Je kunt de vraag ook met een ontspannen grapje terugkaatsen:
- "Kinderen krijgen? Dat is nogal een stap… wat zou u mij adviseren om te doen?"
- "Trouwplannen? Wilt u dat misschien eens aan mijn vriend vragen? Zou ik wel leuk vinden!"
Loop je tijdens het solliciteren steeds tegen dezelfde dingen aan, waardoor je al meerdere afwijzingen hebt gehad? Heb je moeite om de interviewer te overtuigen van jouw kwaliteiten? Investeer in jezelf en meld je dan aan voor de intensieve sollicitatietraining Leer denken als de Recruiter van Eagle-Eye Careers.
Wij hebben binnenkort weer een aantal sessies voor kandidaten die zich anders willen gaan positioneren op de arbeidsmarkt. Heb je altijd gedroomd om terug te keren naar een van de Nederlandse Caribische eilanden en/of jouw carrière een boost te geven? Houd onze vacatures in de gaten en wie weet helpen wij jou aan jouw droombaan.
Recente reacties