Ik ben een trotse Nederlandse met Marokkaanse wortels. Ik ben geboren in een klein stadje in Drenthe aan de grens bij Duitsland. Als positief neveneffect, spreek ik hierdoor ook vloeiend Duits. Naast Nederlands en Duits, spreek ik ook vloeiend Engels, Sous Amazigh – een taal wat in het zuiden van Marokko gesproken wordt – en Frans. Daarbovenop ben ik in het bezit van een bachelor diploma.
Het grootste deel van mijn leven was ik omringd door lange blonde mensen. Ik voelde me echter nooit anders, terwijl ik een typisch Mediterraans uiterlijk heb met stijl donker haar, bruine ogen en een olijfkleurige huidskleur. Ondanks het verschil in uiterlijk, beschouwde ik mijzelf als een echte Hollander. Vandaag de dag heb ik sterk het gevoel dat de tijd veranderd is; veel mensen met een soortgelijke achtergrond als de mijne, hebben niet dezelfde ervaring en missen het gevoel van aansluiting om als een volwaardig lid van de samenleving gezien te worden. Jaren terug zou ik gedacht hebben ‘waar heb je het over? Hup, ga gewoon je ding doen’. Want tja, ik heb het toch ook gered? Maar zo denk ik er nu niet meer over en ik vraag me steeds meer af wat het betekent om Nederlander te zijn.
Verandering in Nederland
Ik heb Nederland zien veranderen in de afgelopen 15 jaar. Het land is meer naar binnen gekeerd. Dit voelt vreemd, want ik houd van Nederland. Nederland is mijn vaderland, maar ik zie ook duidelijk een afstand in de samenleving ontstaan. De derde en vierde generatie jonge mensen met name van Marokkaanse en Turkse komaf, blijken zich niet thuis te voelen in Nederland en wensen terug te keren naar het land van hun grootouders en ouders. Een land wat ze alleen kennen van vakanties. Laten we eerlijk tegen elkaar zijn; Marokko of Turkije is niet hun land, maar gelijktijdig voelen ze zich ook geen Nederlander.
Wat is er aan de hand? Deze vraag is mij steeds meer gaan bezighouden. Als je de politici en media moet geloven, dan is de multiculturele samenleving mislukt. Naar mijn mening kan er niets mislukken als er nooit een poging is geweest om van een multiculturele samenleving te spreken of om deze op te bouwen. Vanuit de samenleving, politiek of andere hoeken is er nooit écht initiatief geweest om mensen van diverse afkomst te laten geloven dat zij onderdeel zijn van de Nederlandse maatschappij. In Nederland ging men er simpelweg vanuit dat de mensen die hier als gastarbeider kwamen, weer terug zouden gaan naar hun land van herkomst. Vanaf het moment dat het duidelijk werd dat deze mensen niet wegging, is er geen enkele poging gedaan om maar iets aan burgerparticipatie of inburgering te ontwikkelen. Dan is het toch gek dat we 50 jaar laten gaan roepen dat de multiculturele samenleving mislukt is?
Hoezo mislukt?
Wat is er dan precies mislukt? Zijn mijn ouders mislukt omdat zij uit eigen kracht alles zelf hebben gedaan? Zijn mijn ouders mislukt omdat zij zelf hebben moeten zoeken naar een vrijwilliger die Nederlandse lessen wilde geven? Zijn mijn ouders en hun kinderen, dus ik, mislukt, omdat we allen een plek hebben gevonden in deze samenleving?
Mijn ouders deden alles uit eigen initiatief. Voor nieuwkomers werd namelijk niets gedaan. De afgelopen jaren ben ik erachter gekomen dat Nederland en andere Europese landen de traditie niet kennen om iets voor hun nieuwkomers te doen. Nederland ziet zichzelf namelijk niet als immigratieland. Nederland, hoe klein ook, is een kolonisator geweest en heeft diverse landen veroverd en gedomineerd.
Na de kolonisatieperiode is Nederland zich gaan richten op Nederland. Alles en iedereen die hier naartoe kwam, heeft zich geschikt aan Nederland. Voor de mensen uit de oude koloniën was het eenvoudiger om zich aan te passen, want men sprak de Nederlandse taal en voor een groot deel kende men de Hollandse mentaliteit. Voor de mensen die uit andere landen kwamen, zoals Marokko of Turkije, lag dat anders. Met dedain wordt de eerste generatie Marokkanen en Turken weggezet als achterlijk en worden zij sterk bekritiseerd omdat ze slecht of geen Nederlands spreken. Dit is meer dan kwetsend en ronduit beledigend. Deze groep heeft eraan bijgedragen om Nederland op te bouwen. Zij hebben hard gewerkt tegen slechte betaling. De meeste mensen hebben er alles aangedaan om hun kinderen, de tweede generatie en hun nakomelingen, een beter leven te geven.
Zij versus Wij
Het valt mij op dat de Nederlandse samenleving de immigrant reduceert tot afkomst en religie. Nederlandse media en politici spreken over Marokkanen, Turken, moslims of allochtonen in plaats van Nederlanders. Ze praten over ‘zij’ in plaats van ‘wij’. Als je met een witte Nederlander praat, is veelal de eerste vraag die je krijgt: "Waar kom je vandaan?" Met andere woorden “wat is je afkomst?”. Of “Hoe komt het dat je zo perfect Nederlands spreekt?”. Dit impliceert dat mensen met mijn achtergrond, die hier geboren zijn, minder goed Nederlands spreken. Ik heb deze vragen mijn hele leven al gehoord. Tot een paar jaar geleden stond ik er eigenlijk niet verder bij stil hoe bizar het is om deze vragen te krijgen.
Ik geloof dat Nederland een probleem heeft met haar eigen zogenaamde blanke, Europese, christelijke identiteit en dus problemen heeft met mensen die een niet-witte en geen christelijke achtergrond hebben. Het lijkt erop dat Nederland nog steeds in een vreemde vorm van ontkenning verkeert en niet ziet dat de samenleving al decennia geleden diverser is geworden.
Een goed voorbeeld
Ondanks alles ben ik positief gestemd. Canada is namelijk een prachtig voorbeeld van hoe het ook kan. Daar gaat de premier volledig in tegen de huidige stroom van groeiend nationalisme, door stappen te zetten naar een inclusieve samenleving. De Canadese premier wil juist dat niet alleen de blanke, Europese, christelijke identiteit de enige bouwsteen is van het land, maar dat alle etnische bevolkingsgroepen met hun diversiteit aan religie en cultuur de nieuwe bouwstenen worden. Hij is actief bezig om een nieuwe grondwet te maken waarin deze zaken worden opgenomen. Iedereen draagt bij aan de Canadese samenleving en dient erkend te worden als gelijkwaardig. Zijn kabinet is een diverse samenstelling van mensen en een reële afspiegeling van de Canadese samenleving waarin iedereen zich herkent.
Het is te hopen dat Nederland hier een voorbeeld aan gaat nemen…
Recente reacties