Verhuizen naar Suriname: voor velen een droom en sommigen een werkelijkheid. Mijn werkelijkheid begon op 27 juli 2015. Ik vertrok na twintig jaar Nederland naar Suriname. Ik ben apotheker van beroep en begin augustus begon ik met mijn nieuwe baan in Paramaribo. De overgang van het Nederlandse zorgstelsel naar het Surinaamse, heeft wat gevraagd van mijn aanpassingsvermogen en is nog steeds een “ongoing process”.
Een streven van apothekers is om zelf of via hun personeel het gebruik van medicijnen te plaatsten in een context van kwaliteit van leven. In mijn oude werkomgeving konden we dat voorzichtig introduceren met inachtneming van alle heisa rondom privacy. In mijn nieuwe omgeving speelt privacy een nog grotere rol en wordt erg terughoudend gereageerd op de vraag of men informatie wilt over de verstrekte geneesmiddelen. Waar de nadruk van het apothekersvak in Nederland intussen aardig aan het verschuiven is naar “Farmaceutische Zorg”, ligt de focus in Suriname nog op het in stand houden van een logistieke stroom. Waar een apotheekmedewerker in Nederland getoetst wordt op het overbrengen van relevante informatie over het gebruik, de werking en bijwerking van geneesmiddelen, wordt een apotheekmedewerker in Suriname getoetst op hoe aan een klant verteld wordt dat zij langs meerdere apotheken moeten gaan om een recept te verzilveren.
Kwaliteit van leven
Kwaliteit van leven is altijd een rekbaar begrip geweest. Dat betekent ook dat ik als zorgverlener rekening moet houden met de persoonlijke invulling van degene met wie ik in contact kom. Het is ook niet altijd een begrip dat expliciet benoemd wordt. Ik wil graag geloven dat medicijngebruik altijd gekoppeld wordt aan een verbeterde kwaliteit van leven. Maar de realiteit is dat voor sommige gebruikers een geneesmiddel betekent dat hun aandoening zodanig onder controle is dat ze kunnen dansen op die “bigie dansi” en voor een andere gebruiker een geneesmiddel betekent dat ze elke dag geconfronteerd worden met het stigma van hun aandoening en/of de levenskeuzes die gemaakt zijn, die hebben geleid tot het medicijngebruik.
Kwaliteit van leven is voor veel mensen een doorslaggevende factor om te besluiten vanuit het buitenland te verhuizen naar Suriname. Voor mensen die chronisch medicijnen gebruiken en complexe zorg nodig hebben, moet altijd mee overwogen worden of in hun zorgbehoefte voorzien kan worden in het land waar ze naar toe willen verhuizen. Ik ken mensen die hun zorgbehoefte op de weegschaal hebben gegooid en daarna hebben geconcludeerd, met of zonder feitelijke onderbouwing, dat ze beter niet naar Suriname kunnen komen. Ik heb ook cases vernomen van mensen die zo gebrand waren op Suriname, dat ze simpelweg niet echt hebben stilgestaan bij de gevolgen van de verhuizing op hun zorgbehoefte. Bij zulke voorbeelden moet je rekening houden met cases waar niet over wordt gesproken, cases waarbij remigranten wel vooronderzoek hebben gedaan naar de gezondheidszorg in Suriname voordat ze een enkeltje Paramaribo kochten. Voor degene die met het idee spelen om naar Suriname te verhuizen, en die geneesmiddelen gebruiken, ga ik drie aandachtspunten belichten die vanuit de apotheek gezien van belang kunnen zijn.
Een bescheiden assortiment
Het assortiment aan geneesmiddelen in Suriname is bescheiden. Suriname kent een Nationaal Geneesmiddel Klapper (NGK), dat het Nationaal Geneesmiddelenbeleid volgt en is opgesteld volgens de richtlijnen van de WHO Model List Of Essential Medicines. In principe moet de lijst voorzien in de meest belangrijke zorgbehoeftes van de bevolking. Om inzage te krijgen in de “scope” van indicaties die vallen onder belangrijke zorgbehoeftes geeft de website van het NGK een compleet overzicht van geneesmiddelgroepen en werkzame stoffen die opgenomen zijn. Het is de snelste manier voor een persoon die geneesmiddelen gebruikt om zelf een check te doen op werkzame stoffen.
De verzekeraar
Er zijn meerdere verzekeraars in Suriname die in hun geneesmiddel assortiment minimaal de NGK volgen. Elke verzekeraar staat vrij om het geneesmiddel assortiment uit te breiden mits de werkzame stoffen en de handelspreparaten geregistreerd zijn in Suriname. Met een handelspreparaat wordt bedoeld: het merk en fabrieksnaam waaronder een geneesmiddel op de wereldmarkt verkrijgbaar is. Een remigrant die een werkzame stof niet in de NGK tegenkomt, kan altijd nog bij de verschillende zorgverzekeraars controleren of hun geneesmiddel wel voorkomt in de eigen klapper. Dit soort voorwerk is belangrijk voor de uiteindelijke keuze van zorgverzekering in Suriname.
We hebben het niet, maar…
Bereid je erop voor dat dit een vaakgehoorde zin is in apotheken. Het zou eigenlijk niet mogen, maar het is een gegeven dat de logistieke stroom van geneesmiddelen niet altijd optimaal is. Binnen dat gegeven moet de apotheek de beste oplossing aanbieden. Om een paar voorbeelden aan te halen na “We hebben het niet, maar…”:
……."apotheek B heeft het medicijn wel. Wilt u er zelf heen of moeten wij het voor u laten halen. Het duurt alleen wel langer als wij het moeten laten halen."
……."dat andere medicijn kan wel verstrekt worden. Het enige probleem is dat uw verzekeraar alleen originele recepten accepteert. Dat betekent dat indien u wilt dat wij dat ene medicijn wel verstrekken wij het hele recept gaan moeten innemen en dat u voor dat andere middel een nieuw recept moet aanvragen bij uw arts. Wij kunnen u wel een kopie meegeven van dit recept maar een andere apotheek gaat dat niet accepteren."
……."u moet ook eerst een ontheffing aanvragen bij de Farmaceutische Inspectie voor dit ziekenhuis item. Hiervoor moet u eerst langs uw arts, langs de apotheker en langs de Medisch Directeur voor verklaringen en daarna worden de stukken ingediend."
In het kort
Een remigrant die geneesmiddelen gebruikt moet voorwerk doen. Je hoeft niet in een Westers land te blijven wonen om een vergelijkbaar kwaliteit van leven na te streven in Suriname. Het op orde krijgen van de structuur van de zorg, zeker als het gaat om beschikbaarheid van medicijnen, vergt meer tijd dan men in een welvarender land gewend is. Maar het is geen onmogelijkheid. Het niet voorkomen van geneesmiddelen in de NGK betekent niet op voorhand dat er niet aan te komen is. Via een medisch specialist is er een mogelijkheid tot het aanvragen van ontheffingen, deze dient echter wel solide onderbouwd te zijn.
Het is aanbevolen dat een remigrant (of een immigrant, want ook mensen zonder Surinaamse achtergrond vinden hun weg naar Suriname) ,die geneesmiddelen gebruikt, contact opneemt met een lokale apotheek in Suriname in de voorbereidende fase. Hieronder een selectie uit de apotheken in Paramaribo (en Nickerie) met email adressen:
Apotheek Diakonessenhuis
• an***********@di*************.org
• sh***************@di*************.org
Apotheek Academisch Ziekenhuis
• cm*******@az*.sr
Apotheek Jong A Liem
• fi******@ho*****.com
Apotheek Sibilo
• in**@ap************.com
Apotheek Esculaap
• es*****@sr.net
Apotheek LMSZN in Nickerie
• ap******@sz*.sr
En vergeet niet!
De verantwoordelijkheid van de apotheek voor het afleveren van recept plichtige geneesmiddelen begint bij het indienen van een geldig recept door de medicijngebruiker. Als klant dient u zelf contact te onderhouden met uw behandelend arts en langs die manier recepten te regelen.
Links
http://www.who.int/medicines/publications/essentialmedicines/en/
Recente reacties