Onlangs ben ik terug gekomen uit Tsjechie, het land van mijn herkomst, niet mijn geboorte land, dat is Egypte.
Als je ooit een vreemd land hebt bezocht of in een ander land hebt gewoond, dan heb je zeker ook de plaatselijke keuken geproefd. Eenmaal terug, zoals ik het iedere keer ook doe als ik terug ben in Nederland, probeer ik de recepten die ik in het land heb geproefd nogmaals uit. Vol enthousiasme wil je je buitenlandse kunsten aan je familie of vrienden presenteren. Je denkt nauwlettend het recept te volgen, de juiste ingrediënten te gebruiken en je eigen creatieve kant in te zetten. Toch lukt het niet om de authentieke producten in dezelfde smaak te krijgen zoals je ze in het buitenland hebt gegeten. Net alsof het net niet echt smaakt.
Hoe komt dat?
Zal het zijn dat het vlees anders gemasseerd is, de vis anders gevoed, de meel zonder pesticiden behandeld is en de koeien anders gemolken zijn? Ik ben van mening dat de oorzaak ergens anders ligt. Het feit is, dat we in een moment van toen en daar leefden toen we in het buitenland waren en het moment van hier en nu is al door onze buitenlandse reis geweest. Het moment is er niet meer -van hier en nu- en je kan het ook niet herhalen.
Emoties uitdrukken
Hetzelfde geval is het met verschillende talen. Met je moedertaal kan je je diepste emoties goed uitdrukken, de speciale krullen uit je eigen taal maken naar gelang de smaak die bij het desbetreffende land hoort. Talen hebben smaken, lokale smaken, die je ook niet zomaar kan vertalen of leren van een andere taal. Ik zeg niet dat een vertaling niet mogelijk is, alleen de smaak van een vertaling wordt net anders geproefd dan de origine.
Dezelfde ervaring hebben multilinguals. Ze willen graag alles vertalen uit hun moedertaal, maar heel vaak lukt het niet. En als ze het doen komt er regelmatig een grappige zin uit.
Zoals bij mij gebeurde toen ik pas in Nederland was. Na het eten bij mijn schoonfamilie zei ik met een brede en enthousiaste glimlach : ''gadverdamme ik ben het al zat.'' Mijn schoonmoeder was in een schok en probeerde mij uit te leggen dat gadverdamme een vreselijk en onbeschoft woord is. Terwijl in het Tsjechisch dit soort woorden als een stopwoord worden gebruikt. En dat “Ik ben iets zat “ betekent in feite dat ik al genoeg van iets heb. Ik dacht dat ik mijn Duitse kennis goed had ingezet, nou nee dus. Gelukkig konden wij er achteraf allemaal om lachen.
Hetzelfde gebeurt met intonatie, de hoogte van je stem en bepaalde tongval indien je niet je eigen moedertaal spreekt op dat moment.
Luister naar Edith Piaff in de Engelse en originele versie en geef vervolgens je mening hieronder waar de emoties met de juiste “r” beter bij je doordringen..
Recente reacties